Na oko 30 kilometara južno od Firence, u samom srcu Toskane, nalazi se ekstravagantna palata jedinstvene lepote i intrigantne istorije, koja je danas, nažalost, potpuno napuštena.

Dvorac Kastelo di Samecano (Castello di Sammezzano) se nalazi u opštini Ređelo, nedaleko od Firence.

Izgrađen je na vrhu brda, usred parka koji se prostire na 187 hektara. Kastelo di Samecano je najreprezentativniji primerak orijentalizma u Italiji, ali i u čitavoj Evropi.

Dvorac je izgrađen 1605. godine od strane plemićke porodice španskih korena Himenes de Aragon.

Do XIX veka je korišćen kao lovačka rezidencija i zadržao je izgled tradicionalne toskanske vile.

Poslednji naslednik, Markiz Ferdinando Pansijatiči Himenes de Aragon (Ferdinando Panciatichi Ximenes de Aragón), zaslužan je za današnji izgled dvorca.

Ferdinando je bio istaknuta figura kulturnog, društvenog i političko života Firence u XIX veku.

Svoj život je posvetio grandioznom projektu redizajniranja palate koji je trajao od 1853. do 1889. godine.

Početkom XIX veka, Evropu je preplavio umetnički pokret orijentalizam, inspirisan kulturom istoka, koji se Ferdinandu očigledno veoma dopao.

Zahvaljujući izdašnim finansijskim sredstvima, ljubavi prema umetnosti i bezgraničnoj mašti nastalo je remek-delo arhitekture jedinstveno u Evropi.

Ferdinando je izmenio postojeću strukturu palate dodajući joj nove prostorije, kulu, mavarske lukove, fontane, bazene.

Kastelo di Samecano ima ukupno 365 prostorija, po jednu za svaki dan u godini, i sve se u potpunosti razlikuju. To je postignuto uz mnoštvo dekorativnih arhitektonskih elemenata poput reljefa, ornamenata, keramičkih pločica, mozaika, svodova i vitraža.

Svaka od prostorija ima svoje ime, pa se možete prošetati kroz Sobu paunova ukrašenu živim bojama i geometrijskim šarama, Belu sobu sa marokansim mozaikom na podu, Salu ogledala, Koridor stalaktita ili Salu ljubavnika.

U Kastelo di Samecanu se mogu pronaći brojni natpisi na latinskom, italijanskom i španskom. Jedan od njih je i latinska fraza “Non plus ultra” u značenju “najdalja tačka, kulminacija”.

Ovaj izraz potiče još iz grčke mitologije kada je upozoravao istraživače na “ivicu sveta” koji se tada smatrao ravnom pločom. Pretpostavlja se da je Ferdinando ovim želeo da naglasi da je njegova plata, figurativno, mesto sa druge planete.

Park koji okružuje zdanje jedan je od najvećih u Toskani. Ferdinando je posadio više od stotinu egzotičnih biljnih vrsta, među kojima se izdvajaju džinovske sekvoje donete iz Kalifornije.

Većina biljaka više ne postoji, ali su sekvoje opstale i danas čine jednu od najvećih grupa sekvoja u Italiji, sa 57 jedinki od preko 35 metara. Nepregledno prostranstvo parka bilo je ukrašeno fontanama, bazenima, detaljima od terakote, mostom i veštačkom pećinom sa statuom Venere.

Ferdinando je u svom velelepnom zdanju ugostio italijanskog kralja Umberta I 1878. godine, a Kastelo di Samecano je prethodno posetio i Napoleon Bonaparta 1796.

Nakon Ferdinandove smrti počinje mračan period Kastela di Samecana. Nakon Drugog svetskog rata, palata je pretvorena u luksuzni hotel sa spa centrom i golf terenima koji je zatvoren 1990. godine.

Živopisni enterijer je poslužio i za snimanje holivudskih filmova, poput “Priče nad pričama” sa Selmom Hajek i Vensanom Kaselom u glavnim ulogama.

I pored jedinstvene lepote, palata je dugo bila napuštena, a danas nisu dozvoljene posete. Postoji želja da se renovira, ali problem, kao što je uobičajeno, prave birokratija i pravne nesuglasice.

Vlasnik je zapravo “Samecano palata”, britansko-italijanska kompanija koja je 2015. godine proglasila bankrot, a taj proces se završio 2019. kada je kompanija ponovo stekla vlasništvo nad dvorcem.

Međutim, ni regionalne ni državne institucije nisu pokrenule neke značajne aktivnosti koje bi se usredsredile na zaštitu ove znamenitosti. Ipak, u periodu od 2012. do 2016. Kastelo di Samecano je bio otvoren za javnost.

U međuvremenu se pojavio pokret “Spasimo Samecano” koji se zalaže da se građani i institucije više posvete očuvanju palate i njenom otvaranju javnosti.